Татарский народный праздник "Кич утыру". Работа №5889

Сценарий двуязычного праздника для старшей группы «Орчык бәйрәме» (Праздник веретена)

Илгиза Сафиуллина - воспитатель

(Орчык өмәсе)

Цель: Развивать познавательный интерес к языковой культуре татарского народа.

Формировать интерес к татарскому языку, желание общаться на татарском языке. Приобщать к истокам национальной культуры изучения татарского языка.

Максат: Балаларда татар халкының җырлы-биюле уеннарына, йолаларына, татар халык авыз иҗатына мәхәббәт тәрбияләү.

Өй күренеше. Зал татарча бизәлгән.

Зал оформлен в стиле татарской деревеньской избы.

Алып баручы: Балалар, элек кышкы көннрдә, әти-әниләре кунакка киткән чакта, яшьләр җыелышып аулак өй оештырганнар, шул ук вакытта яшьләргә орчык бәйрәме дә ясаганнар. Ул өмәләрдә алар җырлар да җырлаганнар, уеннар уйнаганнар, эрләгән жеплре ак булсын өчен - кызларны карда аунатканнар һэм төрле тәм-томнар пешереп сыйланганнар.

Ведущий: В долгие зимние вечера, когда родители ходили в гости или по делам, молодежь собралась на вечеринки – посиделки, устраивали праздники. В таких праздниках они и работали, и шутили, пели песни, играли в игры и угощались.

Алып баручы: Борын заманнарда ук көзге уңышларны җыеп алгач, авылларда орчык өмсе үткәрелгән. Бу өмәне бигрәк тә кызлар көтеп алганнар. Анда алар үзләренең уңган – булганлыкларын күрсәткәннәр. Шаян сүз, җыр, бию, уен белән аралашкан эш бик тиз барган.

Алып баручы: Менә бу – каба – прялка, бусы – орчык - веретено, кул белән җеп эрләү коралы. Бер башы тупыйк, икенче башы нечкә итеп эшләнгән таякчык. Это приспособление для прядения, стержень для навивания нити. Белгнебезч, элек тукылган кием кигәннәр. Тукыма туку өчен йоннан (сүстән) җеп эрләргә кирәк. Бер пот сүстән (16, 3 кг) җеп эрләү өчен 955 сәгать кирәк булган. Шуның өчен 5 яшьтән кызларны җеп эрләргә өйрәткннәр. Хәтерлисезме Ш. Перро “Йокыга талган гүзәл” әкиятен, ул да бит җеп эрләгәндә орчыкка кадалып йокыга киткән.

Ведущий: Давным-давно носили льняную или шерстяную одежду, чтобы сшить одежду надо было напрясть нити. К этой работе приступали осенью, после окончания уборки урожая, чтобы спрясть нитки из одного пуда (16, 3 кг) подготовленного волокна требовалось 955 часов работы. Девочек уже с 5 лет начинали приучать к домашним работам. Помните сказку Ш. Перро! Спящая красавица”. Она тоже пряла и укололась веретеном. А сейчас начинаем Праздник веретена.

Хәзер үзебезнең “Орчык бәйрәмен” башлыйбыз.

Алып баручы (БИ) : Кызым, бар иптәш кызларыңны чакырып кайт. Әтиең белән әниең утырмага киттеләр, бүген бездә аулак өй – Орчык бәйрме үткәреп алыйк. Иптәш кызларың үзләре белән орчык – кабаларын да алып килсеннәр, җеп эрләрләр. мин тәм – томнар пешереп сезне сыйлармын.

Иди доченька, сходи позови своих подружек на праздник.

Кыз (бала) : Ярар, әбием, хәзер чакырып кайтам.

Кыз (бала) р кыз бала янына барып, аларны чакыра: Арина, безд бген аулак й. Бген кич безг кил, каба белн орчыгыны да алып кил.

Чакырылган кызлар иснлшеп йг керлр. би кабаларга йон (сс) бйли. Кызлар еп эрлрг утыралар. Девочки заходят, садятся, начинают работу.

Кыз (бала) : йдгез, кызлар ырлыр ырлап эшлик ле! Споем-те, друзья!

Кмк ыр :татар халык ыры “Дустым бар” кен:

1. млрг барган чакта - 2. млрг барганда,

Чагандин кирк каба. Чыгыры ватылмасын.

Араларга дошман керс – Булыр – булмас ярлар белн -

Еланнан артык чага. Исеме сатылмасын.

Дети поют татарскую народную песню.

Алып баручы (БИ) : Бик матур ырладыгыз, яшь чакларым иск тште. Без яшь чакта мкальлр д йтеш идек. сез белсезме?

Кызлар берм-берм мкальлр йтешлр, би мкальне эчтлеген алата.

1. Эш беткч, уйнарга ярый. Кончил дело – гуляй смело!

(беренче чиратта эшне эшлрг кирк, уен качмый ул) .

2. Кем эшлми – шул ашамый. Кто не работает – тот не ест.

(Эшлмс ашарыа булмый шул инде) .

3. Китап – белем чишмсе. Книга – источник знаний.

(Китап укыган кешене белеме кп була, китапта белем бер д бетми) .

4. Дусты булмаса – эзл, тапса – югалтма. Нет друга – ищи, а найдешь – береги.

(Тормышта дуслар гел кирк шул, авырлыкларны берг и чен, аларны югалтырга, пклтерг ярамый) .

Алып баручы (БИ) : Нинди уган, булган, бик кпне белче икн кызларым. Бераз ял итеп чйлр эчеп алыйк. Садитесь за стол, красавицы, попьем чайку, угощаемся.

Чйдн со Кыз бала (Девочка) :Никтер келсез булып китте, лл малайлар белмиме икн безд орчык мсе икнне? Почему мальчики не идут к нам в гости?

Алып баручы (БИ) : Белмич калмаслар белерлр, килерлр. Мин табышмакларыма авап та табыгыз ле, кызларым. Сейчас, я вам загадаю загадки.

1. Дрт аяк, ике колак, бер борын, бер корсак. Бу ни бу? (самавыр)

4 ножки, 2 ушки, носик и животик. (самавар)

2. зе бер карыш, сакалы биш карыш. (Каба белн йон эрл)

3. Зыр-зыр-зырылдыйм, зем епне чорныйм. (Орчык)

Кручусь, верчусь, навиваю себе нить. (веретено)

4. ир стенд ак мамык. (Кар)

Алып баручы (БИ) : Мен рхмт кызларым. Спасибо, девочки, умницы мои.

Ишек шакыган тавыш ишетел. Стук в дверь.

Алып баручы (БИ) : Кем бар анда?

Малай (Мальчик) : Без, малайлар! Без д мг килдек. Кертегез ле безне д! Мы, мальчики, пришли к вам на праздник!

Малайлар: Иснмесез, кызлар!

Кызлар: Иснмесез, малайлар!

Малай: Сед зур бйрм икн. еплрегез ак булсын, нык булсын. Хуа кызны карда аунатып керик, егетлр! Увас праздник. Мы желаем вам всего хорошего.

Уен-тамаша: шаян ырлар ырлау. (Дети поют песни на татарском языке) .

Кызлар: н кил автомобиль Малайлар: н кил автомобиль

Тягннр калайлар. Тягннр капчыклар

Безне бакча малайлары Безне бакчаны кызлары

90 яшлек бабайлар. 80 яшлек карчыклар.

Кызлар: н кил автомобиль Малайлар: н кил автомобиль

Тягннр алкалар. Тягннр мунчала.

Су алырга тшкн идем Мунча ишеген ачуга

Узышалар бакалар. Ике при кул чаба.

Малай: Малайлар, кызлар, йдгез “Капкалы” уены уйнап алабыз. Давайте, поиграем в игру “Капкалы”.

Балалар парлашып тгркк басалар. Бер пар уртада кала. Кй барышында уртадагы пар кырый парлар капкасыны берсеннн кереп урыннарына басалар, урынсыз калган пар уртага баса м икенче капкага йгереп кер. Уен двам ит. Кй туктагач, урынсыз калган парларга за бирел.

Кыз: йдгез, Орчык мсе булгач, орчык тгртешле уены да уйныйбызмы? (Орчык йлнеп туктагач очлы башы кемг карый, шул за ти). Уенда шулай ук “Крст ле, скнем” уенлы ыры м башка балалар ыр м парлы биюлре крстел.

Дети играют в татарские народные игры. Поют и танцуют ранее изученные татарские песни и танцы.

Уенда шулай ук “Крст ле, скнем” уенлы ыры м башка балалар ыр м парлы биюлре крстел.

Кыз: И-и, малайлар, кызлар та атарга да кп калмаган, вакытта со икн, ти-ни д кайтып итр, таралышыр вакыт иткн бит. Хушыгыз, сау булыгыз, икенче млрг кадр барыбыз да исн – сау булыйк! Девочки и мальчики! Уже рассветает. Всем большое спасибо. До свидания!