Беҙҙең ғаилә. Исем. (Наша семья. Имя существительное.) | Гафарова Илюза Раисовна. Работа №310748

Тема:  Беҙҙең ғаилә. Исем. (Наша семья. Имя существительное.)

Маҡсат: Уҡыусыларҙың телмәрен үҫтереү, үтелгән һүҙҙәрҙе, һөйләмдәрҙе иҫкә төшөрөү. Ата-әсәгә, туғандарға һөйөү тәрбиәләү. Беҙҙең ғаилә темаһы буйынса уҡыусыларҙың һөйләү телмәрен үҫтереү,  һүҙлек байлығын арттырыу,  үҙеңдең ғаиләң тураһында һөйләргә өйрәнеү, теманы үҙләштереү аша уҡыусыларҙа патриотик рух тәрбиәләү.

Йыһазлау: дәреслек, карточкала биремдәр, һүрәттәр, һүҙҙәр һәм хәрефтәр яҙылған карточкалар, компьютер.

Дәрес барышы:

1.                  “ПСИХОЛОГИК АТМОСФЕРА “ СИТУАЦИЯҺЫН ТЫУҘЫРЫУ.

Уҡытыусы: Һаумыһығыҙ, балалар!

Балалар: Һаумыһығыҙ!

Уҡытыусы: Тағы бер матур, көн тыуҙы. Ошо йәмле иртәгә, үҙебеҙгә көс, дәрт алайыҡ.

Уҡытыусы: Кәйефтәрегеҙ нисек?

Балалар: Яҡшы!

Уҡытыусы: Тимәк, беҙ дәрт, илһам менән эшкә тотонорға әҙер!

2. АРТИКУЛЯЦИОН КҮНЕГЕҮ. 

v  Тиҙәйткестәр (видеопроектор аша уҡыу)

- Әйҙәгеҙ телдәребеҙҙе шымартып алайыҡ.

Тай-тай-тай - эштән ҡайтты атай,

Сәй-сәй-сәй – ҡаршы алды әсәй,

Тай-тай-тай – беҙҙең менән олатай,

Сәй-сәй-сәй – сәй өлгөрттө өләсәй

Ø  Уҡытыусы уҡый;

Ø  Хор менән уҡыу;

АФАРИН БИК МАТУР УҠЫЙҺЫҒЫҘ

3. ӨЙ ЭШЕН ТИКШЕРЕҮ:

Уҡытыусы: Уҡыусылар һеҙгә өй эше итеп нимә бирелгән ине?

Балалар: “Минең ғаиләм” темаһына һүрәт төшөрөргә.

Уҡытыусы: -Ярай ҙур рәхмәт.

v  Тимәк сылбыр буйынса берәмләп таҡта алдына саҡырабыҙ. Балалар һүрәтте таҡтаға магнит ярҙамында йәбештерә.

АФАРИН, ҘУР РӘХМӘТ.

Уҡытыусы:

v  Уҡыусылар иғтибар менән артабанғы слайты ҡарайбыҙ, унда хайуандар төшөрөлгән һүрәттәр. (слайд)

-Кемдәрҙе күрәһегеҙ? (Айыу уның балаһы, төлкө уның балаһы,....)

Таҡталағы уҡыусылырҙың һүрәттәре менән сағыштырабыҙ.

Нимә әйтерһегеҙ? (что скажете?)

Уртаҡ нимә бар?  (в чем сходство?)

- Эйе, дөрөҫ. Ә бер һүҙ менән әйткәндә? (ғаилә)

ВЫВОД: КАК У ЛЮДЕЙ, ТАК И У ЖИВОТНЫХ ТОЖЕ ЕСТЬ ЧТО? (СЕМЬЯ.)

v  ӘЙҘӘГЕҘ ӘЛЕ УҠЫП ҠАРАЙЫҠ ҒАИЛӘ ҺҮҘЕ БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕН АҢЛАМАЛЫ ҺҮҘЛЕГЕНДӘ НИМӘ ТИП БИРЕЛӘ ИКӘН? (слайд)

СЕМЬЯ

1.      Группа живущих вместе близких родственников.

 Многодетная семья. Глава семьи. Член семьи. В семье трое детей.

      2.  Группа животных, птиц, состоящая из самца, самки и детенышей, а также обособленная группа некоторых животных, растений или грибов одного вида.

- Балалар, ә нимә һуң ул ғаилә? (әңгәмә)

- Шулай итеп, һеҙ нисек уйлайһығыҙ бөгөнгө дәрестә ниндәй темаға һөйләшәсәкбеҙ?

- Эйе,бөгөн дәрестә ҒАИЛӘ һәм уның ағҙалары тураһында һүҙ алып барырбыҙ, яңы һүҙҙәр үҙләштерербеҙ. АФАРИНДАР.

4. ЯҢЫ ТЕМА:

ВЫВОД: Ғаилә-минең атайым, әсәйем, олатайым, өләсәйем, ағайым, апайым, ҡустым, һеңлем.

Уҡытыусы: Дөрөҫ, балалар. Ғаилә - атай, әсәй, балаларҙан һәм башҡа яҡын туғандарҙан торған кешеләр. Дәресте иң ҡәҙерле кешеләребеҙгә арнайыҡ.

5. ЯЛ МИНУТЫ: Эш башлағансы ял минутын иҫкә төшөрөп ял итеп алайыҡ.

v  Был бармаҡ олатай,

Был бармаҡ өләсәй,

Был бармаҡ атай,

Был бармаҡ әсәй,

Был бармаҡ мин,

Бына минең ғаиләм.

v  КАРТИНА ӨҪТӨНДӘ ЭШ.

Ø  Был һүрәттә нимә төшөрөлгән?

Ø  ДАВАЙТЕ ПОСТАВИМ ВОПРОСЫ К НИМ, И ОТВЕТИМ НА НИХ.

это кто? это дедушка – был кем? Был олатай

это кто? это бабушка – был кем? Был өләсәй

это кто? это папа – был кем? Был атай

            это кто? это мама – был кем? Был әсәй

            это кто? это брат – был кем? Был ағай

это кто? это сестра – был кем? Был апай

это кто? это братишка – был кем? Был ҡусты

            это кто? это сестренка – был кем? Был һеңле

                 Тағы ла нимә күрәбеҙ был картинала?

     Что еще видим на картинке?

Бесәй һүрәте

Котенка

Папробуйте поставить вопрос на русском языке.

Это кто?

Правильно, а како вапрос поставим на башкирском языке?

Нимә?

Почему?

ВЫВОД: Потому что люди, и то что относится к людям ставим вопрос кто? (учитель, девочка, мальчик, ребенок, ученик)

А все остальные живые существа отвечает на вопрос что? (рыба, собака)

РЕБЯТА, КАК ВЫ ДУМАЕТЕ, НА КАКУЮ ТЕМУ МЫ СЕГОДНЯ БУДЕМ ГОВОРИТЬ НА УРОКЕ? ИМЕНА СУЩЕСТВИТЕЛЬНЫЕ

6. ТЕКСТ ӨҪТӨНДӘ ЭШ:  26-СЫ БИТ, 13 –СӨ КҮНЕГЕҮ. ТЕКСТ “БЕҘҘЕҢ ҒАИЛӘ”

Беренсе ҡат уҡыу ( аудирование).

Абзацлап 7 бала уҡый.

v  Һүҙлек эше: Ә хәҙер, таҡтаға ҡарайыҡ. Бында яңы һүҙҙәр яҙылған.Ошо һүҙҙәрҙе сылбырлап уҡыйбыҙ; 1-се рәт башҡортсаһын уҡый; 2-се рәт руссаһын уҡый.

Ғәҙел - справедливый;

Талапсан - требовательный;

Иғтибарлы - внимательный;

Көслө - сильный;

Һәйбәт ҡарай - хорошо смотрит, ухаживает;

Эшен ярата - любит работу;

Хөрмәт итәләр - уважают;

Музыка белгесе - знаток музыки;

Сатира театрында эшләй - работает в сатирическом театре;

Балалар баҡсаһы - садик;

Барып йөрөйөм - хожу;

Ярҙам итәм - помогаю;

Кәрәк нәмәләр - нужные вещи;

Татыу – дружный

v  2-3 ҺҮҘБӘЙЛӘНЕШ ҺӘМ 2-3 ҺӨЙЛӘМДӘР ТӨҘӨҮ;

ЯҢЫ ҺҮҘҘӘР МЕНӘН ҺӨЙЛӘМДӘР УЙЛАП ӘЙТЕҮ.

Тексты таҡталағы картинкалар ярҙамында тәржемә итеү. (Перевод текста)

Атаһы- врач, әсәһе- уҡытыусы, ағаһы- артист, 1 ҡустыһы- 1-се класта уҡый, 2-се ҡустыһы- балалар баҡсаһына йөрөй. Олатаһы менән өләсәһе- пенсионерҙар.

АБЗАЦЛАП ТӘРЖЕМӘ ИТЕРГӘ ҺӘМ ТАҠТАҒА МАГНИТ МЕНӘН ПЛАН ЭЛЕНӘ БАРА.

Дәфтәр менән эш: Дәфтәрҙәрҙе астыҡ, бөгөнгө датаны яҙабыҙ.

v  План:

1.      Был мин.

2.      Атайым врач.

3.      Әсәйем уҡытыусы.

4.      Ағайым артист.

5.      Минең ҡустыларым.

6.      Олатайым менән өләсәйем.

7.      Беҙ татыу ғаилә.

Килеп сыҡҡан планды дәфтәргә яҙыу.

v  Текст буйынса һорауҙар

1.      Ҡыҙҙың исеме нисек? – Ҡыҙҙың исеме Сәлимә.

2.      Сәлимәгә нисә йәш? – Сәлимәгә ун бер йәш.

3.      Сәлимәнең ғаиләһендә нисә кеше? – Сәлимәнең ғаиләһендә 8 кеше.

Сәлимә нмндәй эштәр башҡара? – Сәлимә өләсәһе менән олатаһына барып йөрөй, ярҙам итә. Кәрәк нәмәләр һатып ала.

4.      Ә һеҙ өйҙә ниндәй эштәр башҡараһығыҙ?

АФАРИН БАЛАЛАР, ӘСӘЙҘӘРГӘ, ТУҒАНДАРҒА БЕҘ ҺӘР САҠ ЯРҘАМ ИТЕРГӘ ТЕЙЕШБЕҘ.

v  Текст буйынса эштәр

1.      Был текст нисә абзацтан тора?

(7 абзацтан тора)

2.      Был текстан яңғыҙлыҡ исемдәрҙе табығыҙ әле.

(Сәлимә, Кинйәғолова, Светлана, Өфө)

РЕБЯТА ДАВАЙТЕ ПРОЧИТАЕМ ПЕРВОЕ ПРЕДЛОЖЕНИЕ ЕЩЕ РАЗ, ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ НА ДАННЫЕ СЛОВА: Минең - притяжательное местоимение.

АТАЙ основа слова, к основе слова добовляем аффикс принадлежности + ЫМ  (атайым)

ӘСӘЙ основа слова, к основе слова добовляем аффикс принадлежности + ЕМ

ӨЛӘСӘЙ основа слова, к основе слова добовляем аффикс принадлежности + ЕМ

ОЛАТАЙ основа слова, к основе слова добовляем аффикс принадлежности + ЫМ

АҒАЙ основа слова, к основе слова добовляем аффикс принадлежности + ЫМ

v  ТАБЛИЦА

ЙОМҒАҠЛАУ:  - беҙ дәрестә нимә эшләнек? Чему мы научились на уроке?   - Ата-әсәгә хөрмәт күрһәтеү, уларға, өлкән  кешеләргә ихтирамлы булыу.   - Тәрбиәле, тәртипле булығыҙ, балалар!

ӨЙ ЭШЕ:

“Минең ғаиләм. Исем” темаһына тест үтергә.

Өҫтәлмә билдә алыр өсөн “Минең ғаиләм” темаһына 5-7 һөйләмдән торған текст төҙөргә.

1.      Дөрөҫ яҙылған һүҙҙәрҙе табығыҙ. Иғтибар менән ҡарағыҙ. Ҡайһы юлда дөрөҫ яҙылған һүҙҙәр? 1) олатай, оләсәй, һеңле, ейән, ҡусты 2) олатай, өләсәй, һеңле, ейән, ҡусты 3) олатай, өләсәй, һеңле, ейән, кусты 4) олатай, оләсәй, һеңле, ейән, ҡусты.